Szkoła wobec wyzwań współczesności

Część I

Moderator: Agnieszka Michalak, Natalia Lisak, Anna Fritz

mgr Agnieszka Michalak

mgr Natalia Lisak

Placówka Oświatowa Jonatan

Otwarcie konferencji

Prezentacja Placówki Oświatowej Jonatan w Bielsku-Białej.

prof. dr hab. Zenon Gajdzica

Uniwersytet Śląski

Wybrane aspekty przygotowywanej reformy systemu edukacji. Co nas czeka i czy to coś zmieni? 

prof. dr hab. Ernest Zawada

Uniwersytet Bielsko-Bialski

Potrzeba autorytetu w aktualnej przestrzeni edukacyjnej w kontekście sztuk wizualnych

dr Teresa Bojarska-Szot

Akademia Zamojska

Rola autorytetu w wychowaniu

Popularne dziś wychowanie w duchu liberalnym, nawiązujące do pedagogiki J.J. Rousseau, zakłada, że dziecko rozwinie się samo, a rola wychowawcy sprowadza się do opieki oraz zachęcania do asertywności, swobodnej ekspresji i autopromocji. Ukaże się absurdalność takiego podejścia. W opozycji do niego omówiona zostanie koncepcja klasyczna wychowania, a więc ta, której podstawy wypracował Sokrates i Arystoteles, a pełne rozwinięcie dał Tomasz z Akwinu, której współczesnym przedstawicielem był m.in. Karol Wojtyła/Jan Paweł II. Ta koncepcja akcentuje konieczność uczestnictwa wychowawcy w życiu dziecka w roli przewodnika, a nie tylko opiekuna.

 dr Anna Foltyniak-Pękala

dr Angelika Matuszek

Uniwersytet Bielsko-Bialski

Autorytet w pamiętnikach nauczycieli

dr Jan Szot

Akademia Zamojska

Typy autorytetu – implikacje praktyczne

Temat autorytetu przedstawiony zostanie w nawiązaniu do pracy o. J.M. Bocheńskiego „Co to jest autorytet?”. Wskaże się czym jest autorytet, ukaże się jego rodzaje (i podstawę podziału), a także implikacje praktyczne omówionych rozróżnień.

dr Tomasz Wicha

(UMCS), radca generalny w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Nieodzowność podejmowania refleksji nad wyzwaniami współczesności w sektorze oświaty i wychowania wobec analogicznych potrzeb analitycznych dla sektora szkolnictwa wyższego i nauki ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia dobrostanu

Kinga Ludorowska

ZPH Pilch

EKOMATIK jako narzędzie rozwoju kompetencji matematycznych uczniów klas początkowych

11.30 – 11.50 – przerwa kawowa

Rozdanie nagród w Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym „Góry, do góry”

Część II

Moderator: Agnieszka Michalak, Natalia Lisak, Anna Fritz

dr Dorota Domagała

Wielkopolska Akademia Społeczno-Ekonomiczna w Środzie Wielkopolskiej

Nauczyciel osobą znaczącą dla ucznia

Na przestrzeni lat zmieniała się i nadal się zmienia rola nauczyciela. Analizuje i określa się kompetencje, kwalifikacje oraz cechy osobowościowe jakimi powinien charakteryzować się nauczyciel, by mógł sprostać oczekiwaniom uczniów, rodziców i przełożonych. Postrzeganie nauczyciela jako osoby która może mieć wpływ na kształtowanie wiadomości i umiejętności uczniów, ale również na ich postawy i tworzący się system wartości jest zróżnicowane ze względu na etap edukacyjny jaki realizują uczniowie. Bywa, że odczucia dorosłych dotyczące znaczenia nauczyciela są odmienne od odczuć dziecka. Na temat nauczyciela edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej często słyszy się komentarze rodziców, a nawet nauczycieli uczących na dalszych etapach kształcenia, że jest on osobą znaczącą dla dzieci, że są w niego „zapatrzeni. Czy jednak świadczy to o byciu osobą znaczącą? Czy zawsze nauczyciele edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej są osobami znaczącymi dla uczniów? Odpowiedzią na te pytania zajmie się autorka podczas wystąpienia.

mgr Bożena Czerwińska

HORYZONT Szkoła Podstawowa dla dzieci ze spektrum autyzmu w Żorach; Zespół Szkół Nr 3 im. rtm. W. Pileckiego w Zabrzu

Rola autorytetu w pracy z dzieckiem i uczniem ze spektrum autyzmu

W trakcie wychowywania, nauczania , czy prowadzenia zajęć dla dzieci i  młodzieży zdobywamy autorytet, szacunek – taki  na jaki „zasłużyliśmy” sobie w ich oczach. Zbudowanie autorytetu nauczyciela, terapeuty, a tym bardziej rodzica  w odbiorze dziecka / ucznia ze spektrum autyzmu jest ogromnym wyzwaniem.  W przypadku  dzieci i młodzieży z ASD zdobycie szacunku u nich, jest o wiele trudniejsze.  Przez prawie trzydzieści lat obserwacji osób ze spektrum zauważyłam,  że często drobny incydent , który dla neurotropowych dorosłych osób, może nie mieć żadnego znaczenia  zaważy na zdobyciu lub utracie autorytetu u autystycznego dziecka lub ucznia. Jak zdobyć autorytet u autystycznej osoby? Jak go bezpowrotnie nie utracić?  Te pytania zostaną omówione w wykładzie.

Adw. Marcin Groński

Autorytet instytucjonalny szkoły w kontekście kontroli zarządczej

mgr Natalia Nowacka

Centrum Nauczania Domowego

Kierunki zmian w edukacji domowej w Polsce

Edukacja domowa w Polsce przechodzi dynamiczne zmiany, stając się coraz bardziej dostępną i uznawaną formą realizacji obowiązku szkolnego poza szkołą. Według najnowszych danych Fundacji Edukacji Domowej liczba uczniów uczących się w takim trybie wynosi 62 917.  

W ciągu 34 lat swojego istnienia przeszła ewolucję – od rozwiązania stosowanego przez nieliczne rodziny do jednej z najbardziej elastycznych alternatyw wobec tradycyjnej szkoły. W obliczu rosnącej liczby uczniów w edukacji domowej kluczowe stają się pytania: jakie czynniki wpłynęły na jej rozwój, jakie wyzwania stoją przed systemem, a przede wszystkim – jakie zmiany czekają edukację domową w najbliższej przyszłości?

Czy edukacja domowa to model edukacji przyszłości? W dobie coraz większej potrzeby indywidualizacji nauki, ustawiczności nauczania i rozwoju kompetencji XXI wieku edukacja domowa oferuje elastyczność, naukę asynchroniczną oraz wspiera uczenie się przez całe życie. W jakim kierunku będzie się rozwijać? Jakie technologiczne mogą wpłynąć na jej kształt? To pytania, na które spróbujemy odpowiedzieć podczas prelekcji.

mgr Justyna Pawlak

Uniwersytet Bielsko-Bialski

mgr Agata Zielińska

Szkoła Doktorska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Edukacja 4.0 w Polsce. O realnych zmianach, edukacji domowej i oczekiwaniach uczniów

W 2018 roku Y. N. Harari zatytułował rozdział książki dedykowany edukacji “Jedyną stałą jest zmiana.” W Polsce jesteśmy świadkami edukacyjnej zmiany wyrażonej m.in. w dynamicznym wzroście zainteresowania edukacją domową na rzecz edukacji tradycyjnej. Między styczniem 2022 roku, a lutym 2024 roku liczba uczniów edukowanych domowo wzrosła o ponad 130%, a obecnie w tym trybie uczy się ponad 60000 polskich uczniów. W poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie o znaczenie edukacji domowej dla rozwoju i potrzeb dziecka, przedstawione zostaną wyniki przeglądu wybranych polskich badań w tym obszarze. Jako pedagog i socjolog, uważając, że temu zagadnieniu należy się bliższa analiza, zrealizowałyśmy także badanie, dedykowane starszym uczniom nauczanym domowo, i to właśnie im oddałyśmy głos. Pozwoliło to na poznanie ich doświadczeń w zakresie funkcjonowania edukacyjnego, społecznego i komunikacyjnego oraz oczekiwań wobec systemu edukacji. Celem prezentacji jest przedstawienie potencjalnych kierunków zmian polskiej edukacji wskazanych przez uczniów.

mgr Justyna Orszulak

Szkoła Podstawowa nr 1 w Wodzisławiu Śląskim

Na szczycie bywa najzimniej. Jak oswoić samotność lidera?

44% badanych liderów przyznaje, że czują osamotnienie w swoich wyzwaniach czy problemach. Wielu odczuwa wypalenie zawodowe i traci sens wykonywanej pracy. Samotność lidera jest faktem. Wystąpienie pt. „Na szczycie bywa najzimniej” przybliża odbiorcy problemy, z jakimi mierzą się liderzy i daje narzędzia radzenia sobie z samotnością lidera.

mgr Zyta Czechowska

„Praca w zróżnicowanej klasie – strategie i narzędzia dla współczesnego nauczyciela”

Współczesna klasa szkolna to środowisko wyjątkowo zróżnicowane – kulturowo, społecznie oraz pod względem możliwości i potrzeb edukacyjnych uczniów. 

Podczas wykładu uczestnicy dowiedzą się, jak skutecznie identyfikować indywidualne potrzeby swoich uczniów oraz jakie strategie dydaktyczne pomagają efektywnie wspierać ich rozwój. Omówione zostaną praktyczne techniki, które pozwolą nauczycielom tworzyć atmosferę akceptacji i zrozumienia, jednocześnie realizując podstawę programową. W trakcie wykładu przedstawione będą także przykłady sprawdzonych rozwiązań dydaktycznych oraz narzędzia cyfrowe ułatwiające indywidualizację nauczania.

14.30-15.00 – przerwa obiadowa

Część III

Moderator: Anna Fritz, Natalia Lisak, Agnieszka Michalak

Łukasz Szeliga

Wzbudzać respekt czy szacunek? Rola postaw i komunikacji w budowaniu autorytetu osoby, która uczy i edukuje.

Czym jest autorytet osoby, która uczy w szkole? Jak rolę odgrywają nawyki, postawy i komunikacja w budowaniu autorytetu? Co różni budowanie autorytetu w duchu szacunku i budowanie autorytetu w duchu respektu? Na te pytania Łukasz Szeliga udziela odpowiedzi w wystąpieniu, które nie tylko pobudza do refleksji, ale również wskazuje kierunku rozwoju odpowiedzialnego dorosłego.

Marta Młyńska

People pleasing, czyli dlaczego dogadzamy innym i jak przestać to robić

Jakub Tylman

Czy polska szkoła potrzebuje koloru? Jak to zrobić? 

Przemysław Staroń

Empatia to paliwo bliskości. Jak ją rozwijać i czynić świat lepszym

Jędrzej Sołowij

Pad zamiast książki? Oczywiście, że tak!

Zapraszam serdecznie na wspólną podróż po fascynującym świecie gier wideo i ich potencjale w rozwijaniu kreatywności. Jako nauczyciele, nieustannie poszukujemy nowych, angażujących metod pracy z uczniami. Gry wideo mogą być nieocenionym sojusznikiem w tym procesie.

Michalina Ignaciuk

„Głupi, debil” – czyli o doświadczeniach edukacyjnych osób z dysleksją 

podsumowanie

Część I

Moderator: Kornelia Burkat

Kornelia Burkat

Otwarcie sesji nr 2

Instytut Badań Edukacyjnych

Kariera bez barier

Patryk Kominek

Uniwersytet Śląski

Z pamiętniczka młodego polonisty – o próbach budowy autorytetu i strategiach na lekcjach polskiego

Wystąpienie jest zbiorem przemyśleń i uwag na temat roli początkującego polonisty, rozważaniami nad jego pozycją na lekcji, oraz pomysłami wynikającymi z doświadczenia, jak i poznanych metodologii, jak budować taką pozycję. O ile w ogóle trzeba? Czy jest ona jeszcze do czegokolwiek potrzebna młodemu nauczycielowi? To również refleksja nad sposobem prowadzenia zajęć z języka polskiego, kryzysem czytelniczym wśród uczniów, kreatywnym wykorzystaniem popkultury i nie tylko, co bezpośrednio przekłada się na budowanie autorytetu wśród młodych. W wystąpieniu postaram się opowiedzieć o tych doświadczeniach, odpowiedź na zadane pytania i wiele innych.

Justyna Firszt

Zooterapia z perspektywy dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym

mgr Maciej Pitala

Akademia Nauk Stosowanych w Bielsku-Białej

Aspekt prawny i pedagogiczny skreślania z listy uczniów

Dyrektor szkoły w myśl art. 68 ust. 2 ustawy prawo oświatowe może skreślić ucznia z listy uczniów w przypadkach określonych w statucie szkoły. Jednak najsurowsza kara powinna być ostatecznością, może bowiem oznaczać pedagogiczne niepowodzenie szkoły. Zagadnienia związane ze skreśleniem z listy uczniów są interesujące zarówno w zakresie prawa administracyjnego (skreślenie jest bowiem decyzją administracyjną), jak i w pedagogicznym aspekcie autorytetu szkoły i samych nauczycieli, którzy muszą podjąć taką decyzję. Autor artykułu porusza zarówno tematykę prawno-administracyjną, jak i zagadnienia pedagogiczne. Autor potraktował temat kompleksowo i interdyscyplinarnie, dokonując analizy unormowań prawnych oraz pedagogicznych. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na charakter skreślania jako karty ultima ratio oraz konsekwencji takiej kary dla autorytetu nauczycieli.

Kornelia Słowik

Małopolska Uczelnia Państwowa im. rtm. W. Pileckiego w Oświęcimiu

Rola nauczyciela w transmisji kultury

Zawód nauczyciela często łączony jest z poczuciem misji – wychowawca ma nie tylko przekazać wiedzę przedmiotową, którą uczeń powinien przyswoić. Uważa się, że rolą nauczyciela jest także wprowadzanie w świat kultury wysokiej, w świat wartości, w świadome i odpowiedzialne dorosłe życie. Ponieważ uczniowie pochodzić mogą z różnych środowisk, to właśnie na nauczycielu spoczywa obowiązek transmitowania kultury. Tylko jak, w dzisiejszych czasach, kiedy nie ufa się nauczycielom, kiedy media stawiają ich w wyjątkowo negatywnym świetle, budować wśród uczniów i rodziców autorytet? Jak nauczyciel może się stać liderem? Istnieją metody i rozwiązania, które może zastosować wychowawca, co Autorka wykaże w swoim wystąpieniu.

mgr Marta Jałunin

Placówka Oświatowa Jonatan

Razem ku samodzielności – rola pozytywnych autorytetów w aktywizacji społecznej osób z niepełnosprawnością intelektualną.

14.10-15.00 przerwa obiadowa

Część II

Moderator: Agnieszka Chmielewska, Małgorzata Bizoń-Węglarz

Ewa Cieślar

Autorytet w autentyczności

Ekspert. Profesjonalista. Specjalista. Lider. A może człowiek, który czasem nie daje rady? Wystraszy się, zezłości albo zaśmieje z żartu uczniów? Wymagania (?) wobec współczesnego nauczyciela.

Weronika Woch

Uniwersytet Śląski

Autorytet na kartach literatury – nauczyciel polonista wobec kryzysu autorytetów

Hasło „kryzys autorytetów” w ostatnich latach stało się istotnym elementem dyskusji o wychowaniu i roli nauczyciela. W swoim wystąpieniu przyjrzę się, jak literatura przedstawia autorytety oraz czy w najnowszych książkach dla dzieci i młodzieży, a także w utworach ukazujących życie młodych ludzi, można dostrzec ślady tego kryzysu. Analizując wybrane teksty literackie oraz własne refleksje dydaktyczne, zastanowię się, w jaki sposób literatura może wspierać nauczycieli w budowaniu autorytetu w klasie. Czy poszukiwanie współczesnych autorytetów powinno ograniczać się do literatury? Wystąpienie będzie próbą odpowiedzi na to pytanie, łącząc analizę literacką z praktycznym podejściem do dydaktyki języka polskiego.

Kamil Margielewicz

„Potencjalne zmiany w systemie szkolnictwa w III Rzeczpospolitej. Kontekst zmian w edukacji na poziomie podstawowym i średnim, uwzględniając XXI-wieczny rozwój technologiczny ”

Podczas mojego wystąpienia chciałbym przedstawić szeroko rozumiane zmiany w systemie szkolnictwa w naszym kraju. Mianowicie etap szkolnictwa na poziomie podstawowym i średnim. Skłaniam się ku takiej tematyce z uwagi na aktualną sytuację geopolityczną na świecie, własne zainteresowanie tematem, a także koniecznością ukazania nieuniknionych zmian w systemie edukacji w naszym kraju. Pragnąłbym przedstawić konkretne przykłady tego co i w jaki sposób powinno ulec modyfikacji i zmianie w systemie edukacji. Mianowicie kontekst godzinowy, oraz przedmiotowy, oraz samo zróżnicowanie edukacji na poziomie podstawowym i średnim. Chciałbym zaprezentować kilka różnych rozwiązań teoretycznych, oraz różnych punktów widzenia. Moje wystąpienie głównie będzie ukazywało zróżnicowanie pod względem ww. elementów, tak aby w jak najbardziej klarowny i zrozumiały sposób przekazać informację, koncepcje i plany szeroko rozumianych zmian i modyfikacji systemu edukacji, który co najważniejsze musi dorównywać postępowi technologicznemu, a zatem konieczne jest stworzenie nowych przedmiotów, które będą edukować dzieci i młodzież, względem przykładowo ceberbezpieczneństwa, obsługi nowoczesnego sprzętu technologicznego, oraz wyspecjalizowanych oprogramowań – generalnie kwestia zapoznania się i nauczenia funkcjonowania w nowoczesnym świecie technologicznym. Chciałbym również zaprezentować nowatorskie rozwiązania w edukacji, tak aby obowiązywały (teoretycznie) we wszystkich placówkach oświaty, wraz ze zwiększeniem nadzoru ze strony szkoły i nauczyciela, względem działalności uczniów w sieci, oraz tego jak ona jest wykorzystywana na terenie szkoły, oraz w godzinach zajęć. W kilku końcowych zdaniach wspomniałbym również o konieczności modyfikacji dotychczasowych norm planowych (kwestia czasowa godzin lekcyjnych i przerw).

mgr Mateusz Greń-Cyganek

Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych w Gliwicach

mgr Agnieszka Rohowska

Uniwersytet Jagielloński

Diagnoza lokalna w planowaniu pracy z dziećmi na ulicy jako fundament efektywnej edukacji instytucjonalnej

W niniejszym wystąpieniu kładziemy nacisk na znaczenie diagnozy w planowaniu pracy edukacyjnej i terapeutycznej. W ramach wystąpienia przedstawiamy wyniki diagnozy lokalnej przeprowadzonej na osiedlu Szobiszowice w Gliwicach na zlecenie miasta Gliwice, mającej na celu określenie potrzeb dzieci i młodzieży w kontekście ich codziennego funkcjonowania w przestrzeni ulicy. Badanie było fundamentem pilotażowego projektu działań streetworkerskich, którego celem było wsparcie edukacyjne i społeczne najmłodszych mieszkańców. Analiza badań wykazała, że przestrzeń społeczna i fizyczna osiedla ma istotny wpływ na rozwój emocjonalny, społeczny i tożsamościowy dzieci. Zaniedbane przestrzenie, ograniczona dostępność miejsc rekreacyjnych, a także obecność negatywnych wzorców zachowań dorosłych generują liczne wyzwania. Obserwacje oraz techniki badawcze, takie jak photovoice czy mapowanie, wskazały na zróżnicowane potrzeby dzieci wynikające z podziału osiedla na część „nową” i „starą”. Zidentyfikowano również bariery, takie jak brak bezpiecznych miejsc do zabawy i deficyt działań wspierających rozwój kompetencji społecznych młodzieży. Rekomendacje wynikające z diagnozy podkreślają konieczność wdrażania działań integrujących dzieci z różnych środowisk, rozwijania kompetencji społecznych oraz promowania aktywnego i bezpiecznego spędzania czasu. Wskazano także potrzebę współpracy instytucji lokalnych i organizacji pozarządowych, aby tworzyć przestrzenie sprzyjające wszechstronnemu rozwojowi dzieci. Wnioski z badań dowodzą, że skuteczność działań powinna być oparta na rzetelnej diagnozie lokalnej, stanowi kluczowy element w budowaniu inkluzywnego środowiska edukacyjnego, odpowiadającego na złożone potrzeby dzieci żyjących w trudnych warunkach. Wystąpienie ukazuje również znaczenie współpracy międzysektorowej w procesie tworzenia efektywnych programów wsparcia społeczno-edukacyjnego. Słowa kluczowe: streetworking, diagnoza lokalna, dzieci ulicy, rozwój społeczny, edukacja inkluzyjna.

Kamila Pajor

Szkoła oparta na zaufaniu – utopia czy konieczność?

Współczesna szkoła powinna być nie tylko miejscem zdobywania wiedzy, ale także przestrzenią, w której uczniowie czują się bezpiecznie i mają pewność, że w trudnych chwilach mogą liczyć na wsparcie dorosłych. Dzieci spędzają w szkole znaczną część swojego życia – to tutaj mierzą się z pierwszymi porażkami, budują relacje, rozwijają swoje pasje, ale też doświadczają stresu, presji i nierzadko poczucia samotności. W tym kontekście kluczową rolę odgrywa zaufanie – bez niego trudno mówić o budowaniu prawdziwego autorytetu nauczyciela. W moim wystąpieniu skupię się na znaczeniu zaufania w relacji nauczyciel-uczeń i jego wpływie na rozwój dziecka. Omówię, dlaczego autorytet nie powinien być oparty na strachu, lecz na wzajemnym szacunku i poczuciu bezpieczeństwa. Wskażę także, jak brak zaufania może przyczyniać się do problemów psychicznych uczniów, które stają się coraz bardziej powszechne. W obliczu rosnącej liczby przypadków depresji, samookaleczeń czy nawet prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży, rola nauczyciela jako osoby, do której uczeń może zwrócić się o pomoc, nabiera szczególnego znaczenia. Czy szkoła oparta na zaufaniu to tylko idealistyczna wizja, czy może jedyna słuszna droga, by stworzyć przestrzeń sprzyjającą nie tylko nauce, ale i zdrowiu psychicznemu młodych ludzi? Na to pytanie postaram się odpowiedzieć w moim wystąpieniu.

mgr Anna Stokłosa – Chmiel

Szkoła Podstawowa nr 7 w Zakopanem

W „świecie orchidei” – skuteczne wsparcie

Wsparcie psychologiczno-pedagogiczne wobec kryzysu wiary w swoje siły. Kreatywne i realne metody pomocy, ale i jako narzędzia dydaktyczne – łączenie wsparcia i dydaktyki. Wykorzystanie arteterapii. Dzielenie się doświadczeniem arteterapeuty i pedagoga szkolnego.

Jakub Grocholski

Szacunek czy strach? Autorytet nauczyciela dawniej i dziś

Autorytet nauczyciela przez lata był jednym z fundamentów edukacji, jednak jego kształtowanie ewoluowało wraz ze zmianami społecznymi i kulturowymi. W tradycyjnym modelu szkoły nauczyciel był postrzegany jako niepodważalna instancja – jego słowa nie dyskutowano, a posłuszeństwo było wymuszane środkami dyscyplinującymi. Strach przed konsekwencjami uchodził za skuteczny mechanizm kontroli, a dystans między nauczycielem a uczniem był normą. Współczesne podejście do edukacji stawia jednak na inne wartości – otwartą komunikację, indywidualne podejście do ucznia oraz relację opartą na szacunku i zaufaniu. W swoim wystąpieniu przyjrzę się, jak zmieniało się rozumienie autorytetu w edukacji oraz jakie konsekwencje niosą za sobą zarówno autorytet oparty na rygorze, jak i ten wynikający z relacji. Zastanowię się, czy współczesna szkoła, dążąc do partnerskich relacji z uczniami, nie ryzykuje utraty autorytetu nauczyciela i czy istnieje złoty środek pomiędzy dyscypliną a swobodą. Omówię także kluczowe wyzwania, z jakimi mierzą się współcześni nauczyciele – jak radzić sobie z podważaniem autorytetu, jak budować go w dobie mediów społecznościowych i dlaczego zaufanie uczniów może stać się silniejszym fundamentem autorytetu niż strach. 

mgr Joanna Waleczek

IKM Gdańsk

Budowanie autorytetu nauczyciela z wykorzystaniem kompetencji 4k

Wykład o roli kompetencji 4K w budowaniu nowej wizji szkoły opartej na myśleniu krytycznym, kreatywności, kooperacji i komunikacji. O tym, że dzięki wykorzystaniu 4K wzmacniamy jednocześnie sprawczość ucznia, jak i autorytet nauczyciela.

podsumowanie

Część I

Moderator: Karolina Piątek, Magdalena Skrzydło, Katarzyna Adamus-Kozik

Karolina Piątek

Otwarcie sesji nr 3

dr Mirosław Szpakowski

Państwowa Akademia Nauk Stosowanych im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie

Zarządzanie edukacją proobronną a bezpieczeństwo narodowe Polski

Edukacja proobronna w dobie wyzwań trzeciej dekady XXI wieku na tle konfliktów zbrojnych w Ukrainie i nie tylko, powinno skłaniać do wzmożonych działań w tym obszarze. Autor przywoła badania naukowe, jakie prowadził w tym obszarze będąc nauczycielem akademickim i w szkole średniej.

mgr Monika Gryboś

Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych UW

Nauczyciel polonista jako autorytet ucznia zdolnego. Refleksje naukowo-dydaktyczne

Uczeń zdolny, jako uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, stanowi wyzwanie dla edukacji. Opuściwszy szkolne mury, przyjmie on rozmaite role społeczne, stając się – jako zdolny dorosły – wyzwaniem dla świata. Nie ma prostych recept, które pozwoliłyby temu wyzwaniu sprostać, ale wydaje się, że kluczowe jest potraktowanie jako imperatywu przekonania, że: ,,Dziecko zdolne to przede wszystkim człowiek, którego potrzeby i pragnienia są takie same jak innych osób” (Limont 2013: 12). Ucząc i wychowując ucznia zdolnego, nie można zapominać o tym, że uczy się i wychowuje człowieka. Celem wystąpienia jest namysł nad rolą nauczyciela polonisty jako autorytetu wspierającego ucznia zdolnego w edukacji polonistycznej i humanistycznej. Badacze zwracają uwagę na nieefektywność w wykorzystaniu narzędzi służących do identyfikowania uczniów zdolnych. Typowanie ich przez nauczycieli i wychowawców odbywa się według schematów i stereotypów dotyczących m.in. płci, zachowania, wyglądu ucznia, relacji z jego rodzicami, statusu materialnego rodziny (Partyka 1999: 53). W polskich szkołach brakuje procedur, których przyjęcie pozwoliłoby na metodyczne i miarodajne wyłanianie uczniów zdolnych i uzdolnionych, czego efektem byłyby zindywidualizowane programy rozwoju (Chrzanowska 2015: 131). W działaniach na rzecz uczniów zdolnych, realizowanych przez nauczycieli i rodziców, podkreśla się zgubne zawierzanie procedurze obserwacji, które prowadzi do braku fachowego i trafnego wyłaniania dzieci zdolnych (Pufal-Struzik 2013: 68). Również ,,badania psychologiczne wśród dzieci wskazanych przez pedagogów jako zdolne wykazały, iż w większości nie są to jednostki obdarzone uzdolnieniami” (Bardzińska 2013: 94). Mając na uwadze tak pesymistyczne ustalenia, warto pokusić się o refleksję na temat pozytywnej roli, jaką w edukacji uczniów zdolnych może (i powinien) odegrać nauczyciel języka polskiego, który dysponuje aktualną i sfunkcjonalizowaną wiedzą na temat uczniów zdolnych oraz dobiera odpowiednie metody i strategie dydaktyczno-wychowawcze.

Katarzyna Czuba

Collegium Witelona w Legnicy

Autorytet nauczyciela z perspektywy studentki odbywającej praktyki pedagogiczne

Autorytet nauczyciela jest kluczowym elementem skutecznego procesu dydaktyczno-wychowawczego. W dobie dynamicznych zmian społecznych, technologicznych i kulturowych, tradycyjne postrzeganie nauczyciela jako niekwestionowanego autorytetu ulega transformacji. Celem mojego wystąpienia jest przedstawienie refleksji na temat roli autorytetu nauczyciela we współczesnej szkole z perspektywy studentki odbywającej praktyki pedagogiczne w przedszkolu i szkole podstawowej. W trakcie praktyk zaobserwowałam, że budowanie autorytetu nauczyciela nie jest już oparte wyłącznie na formalnej pozycji czy zasobie wiedzy, lecz na umiejętności nawiązywania relacji z uczniami, elastyczności w podejściu do nauczania oraz wykorzystaniu współczesnych narzędzi dydaktycznych. Istotnym wyzwaniem dla nauczycieli jest równoważenie tradycyjnych metod wychowawczych z oczekiwaniami młodego pokolenia, dla którego autorytet nie jest tożsamy z formalną władzą, lecz z autentycznością i kompetencjami interpersonalnymi. W referacie przedstawię wnioski wynikające z moich doświadczeń w pracy z dziećmi w różnych grupach wiekowych oraz sposoby, w jakie nauczyciele mogą skutecznie budować autorytet w zmieniającej się rzeczywistości szkolnej. Przedyskutuję również, jakie cechy i kompetencje powinien rozwijać współczesny nauczyciel, by być nie tylko mentorem, ale również przewodnikiem i inspiracją dla uczniów.

Piotr Maciaszek

Uniwersytet Wrocławski

Tanatoedukacja w szkole – konieczność przełamania tabu i rola kultury popularnej

W ponowoczesnej kulturze śmierć stała się tematem tabu, wypieranym przez kult młodości i sukcesu. Brak otwartej rozmowy o umieraniu znajduje odzwierciedlenie w edukacji, gdzie temat śmierci, żałoby i przemijania jest podejmowany fragmentarycznie. Brakuje spójnej tanatoedukacji, a nauczyciele często nie czują się przygotowani do rozmów na ten temat, co skutkuje jego pomijaniem. Tymczasem kultura popularna dostarcza narzędzi, które mogą wspierać edukację o śmierci. Filmy, literatura i inne treści popkulturowe oswajają temat śmierci, ukazując ją jako naturalny element życia. Dzięki metaforycznym i symbolicznym przedstawieniom pozwalają dzieciom lepiej rozumieć proces umierania i radzić sobie z trudnymi emocjami. Aby wypełnić lukę w edukacji, warto świadomie włączać treści popkulturowe do zajęć. Analiza wybranych dzieł na lekcjach wychowawczych lub języka polskiego może stanowić punkt wyjścia do rozmów o śmierci w sposób dostosowany do wieku uczniów. Popkultura, angażując emocje i wyobraźnię, może wspierać nauczycieli w inicjowaniu rozmów o trudnych tematach i budowaniu dojrzałych postaw wobec straty. Podsumowując, tanatoedukacja w szkole jest koniecznością. Jej wprowadzenie, wzbogacone o treści popkulturowe, pomoże młodzieży w oswajaniu tematu śmierci, radzeniu sobie ze stratą oraz wesprze nauczycieli w przełamywaniu milczenia wokół tego zagadnienia.

Natalia Listos

Uniwersytet Warszawski

Polski system edukacji wobec nowych metod dydaktycznych. Wdrażanie metody „myślącej klasy”

Wystąpienie stanowi analizę metody myślącej klasy, zaproponowaną przez skandynawskiego naukowca – prof. Petera Liljedahla, której zadaniem jest zachęcenie uczniów do własnych refleksji, myśli i szeroko pojętej argumentacji. Służyć temu mają zadania problemowe, które są następnie rozwiązywane w małych grupach, a samo opracowanie problemu ma miejsce w specjalnie wydzielonej do tego przestrzeni, z uwzględnieniem zaangażowania w ćwiczenie każdej z osób. Choć pierwotnie metoda miała zastosowanie jedynie do lekcji matematyki, dziś można wykorzystywać ją również w nauce innych przedmiotów. Celem wystąpienia jest zaprezentowanie korzyści płynących z implementacji metody „myślącej klasy” oraz refleksja nad tym, jak może ona wpłynąć na przyszłość polskiego systemu edukacji, ucząc młode pokolenia umiejętności niezbędnych do odnalezienia się w świecie pełnym szybkich zmian, w którym umiejętność samodzielnego podejmowania decyzji i nieszablonowego myślenia jest tak cenna. Zostaną przedstawione podstawowe elementy tej metody, takie jak promowanie aktywności intelektualnej uczniów, współpraca w grupach, rozwijanie umiejętności refleksyjnego myślenia oraz zastosowanie nowoczesnych technologii. Wystąpienie uwzględni również potencjalne problemy, z którymi mogą spotkać się nauczyciele w zakresie stosowania wyżej wymienionej metody, problemów, których źródło stanowi obecny system edukacji, a co za tym idzie – również prawo oświatowe.

mgr Marcin Bielecki

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Doświadczenie nauczyciela a wsparcie uczniów w zakresie cyberhigieny

Natalia Odzimek

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Uczeń jako autorytet? Nowe modele przywództwa w środowisku szkolnym

We współczesnej szkole coraz częściej odchodzi się od tradycyjnego modelu, w którym to nauczyciel jest jedynym autorytetem, a uczniowie pełnią wyłącznie rolę odbiorców wiedzy. W wystąpieniu zostaną przedstawione nowe modele przywództwa w edukacji, w których uczniowie mogą stać się liderami i autorytetami w swoim środowisku, zostaną wskazane przykłady zaangażowania uczniów, a także korzyści płynące z takiego podejścia, jak i zagrożenia.

Dawid Górny

Jak dydaktyka i metodyką nauczania może wpływać na uczniowską motywację

W wystąpieniu zostaną zaprezentowane kwestie motywacji oraz jej wpływ na osiągnięcia edukacyjne uczniów w szkole.

dr Maja Zielińska

Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

Trudności w pisaniu uczniów rozpoczynających edukację szkolną – znaczenie pisma odręcznego w erze technologii cyfrowej

Najnowsze doniesienia naukowe ujawniają, ze stan pisma uczniów edukacji wczesnoszkolnej jest wysoce niezadowalający. Współczesna szkoła stoi w obliczu wyzwania, mającego na celu zniwelowanie powyższego zjawiska, a tym samym zapewnienia wsparcia dzieciom doświadczającym trudności w tym obszarze. Celem wystąpienia jest refleksja nad znaczeniem pisma odręcznego w erze technologii cyfrowej. Ponadto przedstawienie i omówienie trudności uczniów w pisaniu na podstawie wyników badań podjętych przez prelegentkę w ramach projektu badawczego. Zwieńczeniem wystąpienia będzie przedstawienie rekomendacji pedagogicznej w zakresie stymulacji motorycznego przygotowania dziecka do pisania.

dr Claudia Chovgrani

Akademia Pedagogiki Specjalnej

Edukacja międzykulturowa w kontekście działań nauczycieli

Dynamiczne przemiany społeczne, wynikające z globalizacji, migracji i konfliktów zbrojnych, w tym wojny w Ukrainie, zwiększyły różnorodność kulturową w polskich przedszkolach. Nauczyciele stają przed wyzwaniem wspierania dzieci w rozwijaniu kompetencji międzykulturowych i kształtowaniu postaw otwartości. Celem wystąpienia jest analiza działań nauczycieli wychowania przedszkolnego w zakresie edukacji międzykulturowej w Warszawie. W oparciu o wyniki badań jakościowych, obejmujących studium przypadku i wywiady z nauczycielami, zostaną przedstawione trudności oraz dobre praktyki w realizacji tego podejścia. Podsumowaniem będą rekomendacje wspierające skuteczne wdrażanie edukacji międzykulturowej w przedszkolach.

dr Dagmara Stefańska

Enigma Foundation

Autorytet nauczyciela czy lidera społecznego? Synergia edukacji formalnej i działań NGO

Od sześciu lat pełnię rolę nauczyciela licealnego, a od trzydziestu lat jestem aktywnie zaangażowana w sektorze non-profit. Moje doświadczenie w organizacjach pozarządowych pozwoliło mi dostrzec ogromny potencjał synergii między edukacją formalną a działaniami społecznymi. W mojej pracy dydaktycznej kładę nacisk na promowanie aktywności prospołecznej wśród młodzieży, co nie tylko wzbogaca proces edukacyjny, ale także buduje mój autorytet jako lidera zmiany. Uczniowie, obserwując moje zaangażowanie w projekty społeczne, zyskują motywację do podejmowania własnych inicjatyw, co przekłada się na ich rozwój osobisty i społeczny. Wystąpienie to ma na celu ukazanie, jak integracja działań NGO z programem nauczania może wzmacniać pozycję nauczyciela jako autorytetu oraz inspirować młodzież do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym.

mgr Katarzyna Lulkiewicz

Liceum Ogólnokształcące w Wolsztynie

Czy nauczyciel może być w dzisiejszych czasach autorytetem dla nastolatka? Refleksje praktyka

dr inż. Joanna Nowicka

Akademia Nauk Stosowanych Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu

Doradztwo zawodowe w szkole podstawowej i średniej – pierwszy krok na drogę, którą idziesz całe życie

Autorka, bazując na analizie literatury i przeprowadzonych badaniach wśród uczniów i nauczycieli i doradców zawodowych w szkołach średnich i podstawowych, oraz wśród mikroprzedsiębiorców, którzy odnieśli sukces rynkowy, podejmuje temat wczesnego rozpoznawania talentów, budowaniu pewności siebie, rozwijaniu samoświadomości w procesie doradztwa zawodowego, autorka podejmuje temat decyzji edukacyjnych i zarodowych w młodym wieku, ich wpływu na życie zawodowe, roli doradcy i oczekiwań rodziców, szkoły i uczniów wobec procesu doradczego.

9.00-10.30

sala 137

Judyta Dobek

Placówka Oświatowa Jonatan

Teatr w edukacji: jak inspirować i motywować?

10.30-12.00

sala 031

Zyta Czechowska

„Dostosowanie wymagań edukacyjnych w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi” 

Warsztat skierowany jest do nauczycieli, którzy na co dzień stają przed wyzwaniem dostosowania wymagań edukacyjnych do potrzeb uczniów ze SPE.  Podczas praktycznej części zajęć uczestnicy nauczą się, jak skutecznie modyfikować cele lekcji, materiały dydaktyczne oraz metody oceniania, aby wspierać każdego ucznia w pełnym wykorzystaniu swojego potencjału. Pracując na autentycznych przykładach sytuacji klasowych, uczestnicy będą mieli okazję samodzielnie projektować oraz omawiać konkretne rozwiązania i strategie, które można natychmiast wdrożyć w codziennej praktyce edukacyjnej.

12.00-13.30

sala 137

Izabela Sender

Placówka Oświatowa Jonatan

Wnętrze bez masek – odkrywanie tego, co niewidoczne

Warsztaty, które zapraszają do odkrywania tego, co skryte w naszym wnętrzu – naszych emocji, przekonań, lęków i marzeń. Uczestnicy będą mieli okazję zanurzyć się w procesie samoobserwacji i autorefleksji, by odkryć, co naprawdę kryje się pod powierzchnią.

sesja nr 5 – warsztatowa

9.00-10.30

sala 030

Marta Młyńska

Lepsze nieidealne zrobione niż idealne niezrobione, czyli o sztuce odpuszczania i wyluzowania!

10.30-12.00

sala 225

Przemysław Staroń

Empatia – supermoc, która buduje relacje!

12.00-13.30

sala 030

Jakub Tylman

Skarpetkowy świat fantazji! Tworzymy eko małpki  z niepotrzebnych skarpetek! 

sesja nr 6 – warsztatowa

9.00-10.30

sala 035

Jolanta Żyrek

Jak wykorzystać drukarkę 3d w pracy nauczyciela/specjalisty

10.30-12.00

sala 035

Jolanta Żyrek

Jak wykorzystać drukarkę 3d w pracy nauczyciela/specjalisty

12.00-13.30

sala 035 

Jolanta Żyrek

Jak wykorzystać drukarkę 3d w pracy nauczyciela/specjalisty

sesja nr 7 – warsztatowa

9.00-10.30

sala 222

Ewa Cieślar

Sketchnoting

11.00-12.30

sala 222

Bartosz Trojanowski

Karty Grabowskiego

sesja nr 8 – warsztatowa

9.00-10.30

sala 136

Dagmara Czaderna

Polina Tomashevska

Przebudzenie autorytetu – siła która inspiruje (warsztaty malarskie)

Każdy nauczyciel ma w sobie unikalną „moc”, która wpływa na uczniów- czasem jest to siła ognia inspirująca do działania, innym razem stabilność ziemi, dająca poczucie bezpieczeństwa. W ramach warsztatów uczestnicy przyjrzą się swojemu autorytetowi poprzez symbolikę 4 żywiołów.

Ogień- pasja i energia do działania

Woda-elastyczność, empatia, zdolność do dostosowania się

Powietrze-inspiracja, pomysły, swoboda, myśli i kreatywności

Ziemia-stabilność, siła wewnętrzna, fundament wartości

12.00-13.30

sala 236

Dagmara Czaderna

Polina Tomashevska

Obudź w sobie wiosnę – malowanie talerzy pełnych energii. Jakie jakości mogą się we mnie obudzić na wiosnę  (warsztaty ceramiczne z elementami arteterapii)

“Wiosenne przebudzenie”- moment zatrzymania się zastanowienia, co w nas potrzebuje nowej energii, wzrostu, zmiany. – warsztaty arteterapii. 

Jakie jakości mogą się przebudzić wraz z „wiosną”- nowym początkiem? Spokój, Radość, Odwaga, Akceptacja, Kreatywność, Wdzięczność , Wytrwałość, Bliskość itp.

sesja nr 9 – warsztatowa

9.00-10.30

sala 208

Jędrzej Sołowij

Podróż do świata gier

10.30-12.00

sala 137

Marta Jałunin

Placówka Oświatowa Jonatan

Siła jest we mnie, siła jest w Tobie: rozpoznawanie własnego potencjału dla budowania pozytywnego autorytetu nauczyciela

12.00-13.30

sala 133

Michalina Ignaciuk

Wirtualna rzeczywistość w edukacji i w terapii

13.30-15.00

sala 133

Michalina Ignaciuk

Wirtualna rzeczywistość w edukacji i w terapii